40 jaar Landelijke Gilden

In 2012 viert Landelijke Gilden haar veertigste verjaardag. De sociaal-culturele vereniging voor plattelandsbewoners ontstond in 1972 in de schoot van de Boerenbond.

Na een aarzelende start vonden de Landelijke Gilden een eigen identiteit. Ze evolueerden van een vormingsbeweging voor boeren naar een gezinsbeweging voor alle plattelandsbewoners.

Door dr. Chantal Bisschop, 2012

Artikel in Buiten over 40 jaar Landelijke Gilden, 2012-02, Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG).

Cultuur in de Boerenbond

Van bij zijn oprichting in 1890 wilde de Boerenbond zijn leden méér bieden dan louter professionele ondersteuning. Via morele hulpverlening streefde de organisatie ernaar om de boeren tot een ‘hoger niveau’ te tillen, geheel volgens de tijdsgeest in de verzuilde maatschappij. Toch stonden de materiële belangen voorop in de Boerenbond: een boer diende eerst fatsoenlijk zijn brood te verdienen voor er naar volksverheffing kon worden gestreefd.

De Boerenbond herstructureert

In de tweede helft van de jaren 1960 was het voor de Boerenbondleiders duidelijk dat hun organisatie dringend nood had aan herbronning. De organisatie moest zich zien aan te passen aan de snel wijzigende landbouw- en plattelandscontext indien ze haar invloed blijvend wilde garanderen. Een ontdubbeling drong zich op. Enerzijds wilde men de professionele boeren blijven ondersteunen met adviezen over bedrijfsvoering. Anderzijds wilde men de hele plattelandsbevolking bereiken met een socio-culturele activiteiten. Die tweede groep moest als het ware een schild vormen rond de eerste.

De Landelijke Gilden zien het levenslicht

De nieuwe structuur vereiste een grondige mentaliteitsverandering op alle niveaus. Dat kostte veel overredingskracht, aanvankelijk nog het meest bij de eigen bestuursleden. De ledenaantallen bleven echter dalen. De kentering kwam er pas in de jaren 1970 met de vernieuwde programmatie voor de lokale afdelingen, enkele succesvolle acties rond dorpsscholen, het decreet op het sociaal-cultureel vormingswerk en de campagne Jaar van het Dorp.

Naar een plattelandsbeweging

Na het iconische Jaar van het Dorp kreeg het groeiende zelfbewustzijn van de medewerkers een boost om op hetzelfde elan verder te gaan. Het personeelsbestand nam toe. Binnen Plattelandsklassen ontwikkelde zich een aparte educatieve werking.

Constante vernieuwing

In de loop der jaren ontwikkelden zich nog meer neveninitiatieven rond schooltuinen, ontwikkelingssamenwerking, hoevetoerisme en opentuinendagen. Naarmate Vlaanderen verder verstedelijkte, bleef de organisatie zichzelf vernieuwen.

Terug naar boven