De productie, distributie en consumptie van de Belgische bieren verandert fundamenteel na de Tweede Wereldoorlog. Dat gebeurt in drie versnellingen.
Foto van de opening van het Museum van de Belgische Brouwers, 1954, Museum van de Belgische Brouwers.
De eerste periode gaat van 1945 tot het einde van de jaren 1960 en kenmerkt zich door heropbouw en modernisering. Heel wat brouwerijen beleven nog een laatste hoogtepunt.
Maar de concentratiebeweging die na de Eerste Wereldoorlog startte, zet zich verder. Terwijl er in 1939 nog zo’n 1120 actieve brouwerijen zijn in België, zijn er dat in 1950 nog maar 642.
De Leuvense producent Artois is daarbij de onbetwiste leider. De pils is ondertussen uitgegroeid tot de meest gedronken biersoort.
Het consumptiepatroon verandert ook en brouwers ondervinden de toenemende concurrentie van non-alcoholische dranken. Daarop spelen ze in en heel wat brouwers brengen dan ook hun eigen frisdranken en waters op de markt.
Limonadefles, Museum het Gasthuis.
De twee periode speelt zicht af in de jaren 1970 en 1980 en is een tijdperk van crisis. Automatisering, zakelijkheid en Amerikaanse marketingprincipes beheersen vanaf dan de Belgische brouwerwereld, waarin Interbrew de wetten stelt.
In twee decennia wordt het traditionele brouwpatrimonium systematisch verder afgebouwd. In 1970 zijn er in België nog zo’n 221 brouwerijen actief. Dat aantal zakt weg naar 125 in 1990 en 113 in 2000.
De kleine en middelgrote brouwerijen zijn in de ban van maar één vraag: zullen we overeind blijven, verdwijnen of toch maar instappen in een grotere groep?
Afbraak van brouwerij Tielemans in Aarschot, 1978, KADOC - KU Leuven.
Vanaf de jaren 1990 opent het venster op de wereld en verschuift de concentratiebeweging zich naar het internationale niveau. Aan het begin van het millennium komt de mastodont AB Inbev tot stand. Deze wereldleider beheerst vandaag zowel de Belgische als de wereldmarkt.
Tegelijkertijd tekent er een nieuwe trend af in de biermarkt, namelijk de toegenomen populariteit van artisanale en traditionele bieren.
Er dienen zich voor het eerst sinds lang ook nieuwe, kleine brouwerijen aan die zichzelf als artisanaal bestempelen. Het is een tegenbeweging die zich tegelijkertijd met de concentratiebeweging van de brouwerijsector manifesteert.
Foto met binnenzicht van ambachtelijke brouwerij, 1986, Museum van de Belgische Brouwers.
