In deze aflevering van de Agrarische Televisie en Radio Omroep wordt ingezoomd op de evolutie van de voedingswaarde, de smaak en de aanwezigheid van ongewenste bestanddelen in ons voedsel. Daarbij is er ook aandacht voor de toenemende eis van de consument naar kwalitatief voedsel en kwaliteitsgaranties.

In tegenstelling tot wat de consument soms denkt is er geen daling van de voedingswaarde in ons voedsel ten opzichte van vroeger. Zo is de voedingswaarde van een scharrel-ei of een bruin ei niet hoger dan van een batterij-ei of een wit ei. De voedingswaarde van melk is er zelfs op vooruitgegaan door de betere hygiënische omstandigheden waarin de melk geproduceerd, verwerkt en verpakt wordt. Zo is een kartonnen verpakking beter dan een glazen verpakking omdat de melk niet blootgesteld wordt aan licht.

De boosdoeners voor het verlies aan vitaminen zijn immers licht, water en verhitting.Hierbij denken we aan groenten overdadig spoelen in water, voedingsmiddelen te lang op het vuur laten staan of het opnieuw opwarmen van voedsel zoals dit bij kant- en klaar maaltijden het geval is. Het is aan de consument om evenwichtig te eten en hierbij ook het tijdselement niet uit het oog te verliezen, een stevig ontbijt is beter dan een copieuze avondmaaltijd.

Inzake smaak is er volgens de consument sprake van een vervlakking, in een aantal gevallen zelfs van een achteruitgang. Dat het niet altijd meer smaakt zoals vroeger is een feit, onder meer als gevolg van de gewijzigde productie. Een kip die na 7 weken reeds slachtrijp is smaakt inderdaad anders dan een hoevekip die slechts na 6 maanden in de voedingsketting terecht komt.

Het risico dat er steeds minder en minder verschillende smaken op de markt komen ten gevolge van de standaardisatie van de productie wordt deels teniet gedaan door de ontwikkeling van nieuwe variëteiten zoals in de fruitsector. De oorsprong van ongewenste bestanddelen in ons voedsel is divers: er zijn de natuurlijke contaminanten, de toxische micro-organismen, de residu’s van de bestrijdingsmiddelen die in de landbouw worden gebruikt en de industriële vervuiling van het milieu.

Onze kennis hierover is sterk gestegen zodat er gerichte maatregelen kunnen genomen worden. Dit laatste is echter het minst het geval bij de algemeen verspreide industriële vervuiling ten gevolge van bijvoorbeeld zware metalen (zoals lood en kwik) en PCB’s. Het gebruik in de landbouw van chemische middelen tegen ziektes, microben en parasieten is wel sterk gereglementeerd. Om de residu’s van deze bestrijdingsmiddelen in het te consumeren voedsel te beperken is er een strenge reglementering onder meer inzake wachttermijnen.

Ook as en verbrandingsresten verwerken in de landbouwgrond is af te raden. Tenslotte is het uit den boze om voedsel rechtstreeks in contact te brengen met voedsel, zoals dit het geval is bij barbecues.

Of we erop vooruitgegaan zijn wat ons voedsel betreft is niet eenduidig te beantwoorden. Weet wat je eet is de boodschap. De consument zal zich dus in de toekomst meer moeten informeren over wat hij eet want uiteindelijk beslist hij.