De frietkotcultuur is sinds 2014 opgenomen op de Inventaris Vlaanderen voor immaterieel cultureel erfgoed.
De Frietkotraad zorgt samen met CAG voor meer afstemming in communicatie- en sensibiliseringsacties.
Een frietkot op de markt van Eeklo, ca. 1965. Collectie Filip L. Demeyer.
België telt ongeveer 5000 frituren. In bijna elke dorp of wijk vinden inwoners dus wel hun frietkot. Dat is de basis voor een Belgische frietkotcultuur. Het ambacht van frieten bakken is een essentieel deel van de frietkotcultuur. Een friturist verstaat de kunst van goede frieten bakken. Maar dé perfecte friet bestaat niet. Elke frituur staat gekend om zijn eigen smaak en specialiteiten. Maar niet alleen de de frituuruitbaters dragen de frietkotcultuur. Ook de frietkotbezoekers doen dat. De sociale beleving die rond het frietkot hangt, maakt er onmiskenbaar deel van uit. De frietkotbeleving is eigenzinnig en sociaal, roept sympathie op en stelt ‘goesting’ centraal.
In 2012 ging Navefri (Nationaal verbond van frituristen) samen met CAG aan de slag om het erfgoed van de frietkotcultuur in kaart te brengen, de historiek van de friet te achterhalen en na te denken hoe die eigenzinnige diversiteit van de frietkotcultuur te blijven koesteren.
In 2013 werd de Frietkotraad opgericht. Die bestaat uit vertegenwoordigers uit de professionele frietwereld (Navefri, VLAM, ApaqW, Syntra, Belgapom, Unizo en de Boerenbond), de erfgoedwereld (CAG, Frietmuseum, Erfgoedcel Terf), frietkenners, frietfans en historici. Samen zorgen zij voor meer afstemming in communicatie- en sensibiliseringsacties zodat de frietkoten kunnen blijven bestaan en de bijhorende frietkotcultuur kan blijven verder leven.
De Belgische frietkotcultuur kreeg in 2014 een plaats op de Inventaris Vlaanderen van immaterieel cultureel erfgoed. In 2016 volgde de erkenning op de lijst van ‘Patrimoine oral et immatériel de la Fédération Wallonie-Bruxelles’ en in 2017 de opname op de Lijst van ‘immateriellen Kuturerbes der Deutschsprachigen Gemeinschaft’ en op de Inventaris van het immaterieel cultureel erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Promotionele poster voor de frietkotcultuur, 2017. ©Navefri
Om de nationale erkenning van de frietkotcultuur te vieren, gaf de Frietkotraad in 2017 een unieke, drietalige Frietkotgazet uit.
Meer dan 300 000 exemplaren werden via de frituren verdeeld. Heel wat aspecten van de frietkotcultuur kwamen erin aan bod. De frietkotcultuur als immaterieel erfgoed: de klanten zullen het geweten hebben!
Frituristen blinken uit in het opzetten van laagdrempelige, originele en ludieke acties voor een breed publiek. De viertalige website www.frietkotcultuur.be verzamelt informatie en deelt die met alle frietkotliefhebbers.
Viering van de erkenning van de Frietkotcultuur in Brussel, 2017. © Stefaan Van Hul, VLAM
Vers of diepgevroren, thuis klaargemaakt of gegeten in de frituur: er worden wereldwijd miljoenen tonnen friet gegeten per jaar. Maar alleen in België kennen we een echte friet(kot)cultuur.
Chantal Bisschop volgde dit traject op. Neem contact met haar op voor meer informatie.
