De term 'fermette' is van oorsprong Frans. In 1690 betekent deze term 'een boerderijtje met een vliering of dakkapel'.
Hedendaagse fermette met wit gekalkte muren en rieten dak, 2009, Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG).
Rond 1941 staat het begrip 'fermette' voor een buitenverblijf in een klein boerderijtje. In 1973 duikt het woord voor het eerst op in Vlaanderen in teksten over architectuur. Fermette refereert hier aan een opgeknapte hoeve voor permanent verblijf.
Plan Fermette,1954, Collectie Els De Vos.
Na de Tweede Wereldoorlog wijken vele stadsbewoners uit naar 'den buiten'. Meer auto's en betere wegen stellen brede lagen van de bevolking in staat om verder van hun werk te wonen. Wonen 'in het groen' trekt vooral jonge gezinnen aan. Zij willen rustig wonen, in de open ruimte. Het platteland is temeer heel wat goedkoper om te bouwen.
De wet De Taeye uit 1948 geeft bouwlustigen een extra duwtje in de rug met premies en goedkope leningen. Op hetzelfde ogenblik is een geweldige schaalvergroting aan de gang in de landbouw. Kleine boerderijen worden verlaten en door niet-landbouwers opgeknapt als woning.
Al vlug kan het aanbod de vraag niet meer volgen. Daarom trekt men vanaf de jaren 1960 ook nieuwbouw op in een stijl die doet denken aan boerderijtjes. Zo krijgt de term fermette een tweede betekenis: een nieuwbouwwoning in hoevestijl.
Woningtijdschrift met fermette en stoere auto op de cover, circa 1950 - 1975, Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG).
De stereotiepe fermette ziet er zo uit: een bakstenen, laag pseudohoevetje, al dan niet witgeschilderd, met een zadeldak met rode pannen, dakkapellen en een karrenwiel tegen de gevel.
De ramen zijn onderverdeeld met houten latjes. De houten luikjes zijn beschilderd met groenwitte strepen. Optioneel zijn de tuinkabouters, brievenbus in de vorm van een melkstoop of kruiwagen met bloemen in de voortuin. Binnenin mogen de open haard en de eiken balken - zonder dragende functie - niet ontbreken.
Expo Brussel 1935: modelboerderij van Architect H. Vaes, 1935. Académie Royale de Belgique,Prentkaartenverzameling Belfius Bank.
