Doorsnede onder het maaiveld van een geplaatste houten waterpomp

Het in de lengte doorboren van boomstammen is een technisch hoogstandje in de houtbewerking, waarvoor grondige hout- en materiaalkennis vereist is. Nadat het gat in de stam geboord was, werd het onderaan gedicht met een stop of plank. Op zo’n 30 cm van de onderkant werd een horizontaal gat (lokgat) geboord. In het bovengedeelte (het gedeelte dat boven de grond zat) werd de diameter van het gat met een brede boor vergroot van ca. 5 cm tot ca. 10 cm. Daarin kwam het pompmechanisme. Onderaan dit vergrote gat werd het slot geplaatst waarop een beweegbaar lederen klepje bevestigd werd. De zuiger bevatte een emmertje waarmee het water opgepompt werd, dat via een horizontaal gat in de zijwand en een houten teut naar buiten stroomde. 

Als de houten pomp afgewerkt was, werd hij op een houten steun in de bakstenen waterput geplaatst. Metselaars hadden de waterput eerst tot op het waterpeil uitgedolven. Vervolgens hadden ze op de bodem een houten ring met ca. 1,2 diameter geplaatst. Daarop werden de bakstenen putwanden tot boven maaiveld opgemetseld. Na enkele dagen werd de put verder uitgediept en zakte het metselwerk tot onder het maaiveld. Daarna werd het opnieuw opgemetseld en verdiept totdat de houten ring ongeveer een halve meter onder het grondwaterpeil lag. In de bodem van de put werd een paal gedreven waarop het gewicht van de pomp (ca. 300 kg) moest rusten. Anders zou de pomp wegzakken in de grond en het lokgat verstoppen. In Vlaanderen reikten de meeste putten twee tot drie meter onder het maaiveld.

Objectnummer
B00016179
Objectnaam
Tekening
Titel
Doorsnede onder het maaiveld van een geplaatste houten waterpomp
Bewaarplaats
Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) (is bewaarinstelling van)
Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) (heeft als eigenaar)
Vervaardiger
Vansteenkiste, Johan (tekenaar)
Collectie
Fotocollectie Collectie Bulskampveld
Datering
1980
Periode
1975-2000
Bibliografische referentie
Devliegher, Luc, 'Landelijk en ambachtelijk leven. Het Provinciaal Museum van het Bulskampveld te Beernem', Ost, Brugge, 1992
Rechtenstatus

Voorwaarden voor hergebruik worden bepaald door de rechthebbenden. Gebruik het aanvraagformulier voor meer informatie.

  • Klik hier om een hogeresolutieversie van bovenstaande afbeelding aan te vragen.
  • Klik hier voor de voorwaarden voor beeldaanvragen.

Andere interessante beelden

Terug naar boven